Als je de Portugese stad Lissabon bezoekt, dan kan je een bezoek aan een Fado voorstelling niet overslaan. Fado in Lissabon is als de broadcast musicals in Londen, een cultureel deel van Lissabon dat onlosmakelijk met de stad is verbonden. Bij mij was het ook zeker een hoogtepunt van mijn trip naar Lissabon! Je kan online vele Fado-restaurants vinden, echter bij een wandeling door de schattige wijk Alfama word je al snel door verschillende restaurants naar binnen gelokt. Live muziek en écht Portugees eten. Dat is de experience van Fado in Lissabon.
De geschiedenis van Fado in Lissabon
Een Portugese gitaar, zwart geklede muzikanten, een absolute stilte en zingen over diepe emoties. Een eenvoudige manier van het uiten van gevoelens, dat is fado. Maar hoe is deze muziek eigenlijk ontstaan?
Fado is waarschijnlijk rond het jaar 1829 ontstaan. Het ooit zo grandioze koloniale Portugal begon zijn glorie te verliezen en er was steeds meer armoede. De rijkdommen waren zo goed als weg, en de boeren trokken massaal van het platteland naar de steden met hoop op een betere toekomst. Armoede stond centraal, en in de armoedige kroegen van de wijk Alfama werd voor het eerst Fado gezongen. In het begin nog voornamelijk improviserende boeren met een Portugese gitaar, en later bloeide de muziek uit tot hét Portugese levenslied.
Als je het over Fado hebt, dan kan de naam Maria Severa niet ontbreken. Dit was de eerste grote bekendheid omtrent de Fado muziek. Maria werd geboren in 1820 en groeide op als dochter van een prostituee en onderscheidde zichzelf vanwege haar schoonheid, prachtige stem en gitaarspel. Maria werd opgemerkt door de edelman Conde de Vimioso, waardoor ze een bekendheid kreeg. Triest genoeg overleed Maria in 1846 op zesentwintig jarige leeftijd aan Tuberculose met als laatste woorden ‘Morro, ser nunca ter vivido’, oftewel ‘ik overlijd, zonder ooit geleefd te hebben‘. Ze werd een echte volksheld in Portugal en er ontstonden meerdere Fado liederen over haar leven. Als je fado gaat luisteren is er een grote kans dat er enkele liederen gaan over Maria.
Echter, pas lang na het overlijden van Maria Severa werd Fado muziek écht serieus genomen. De onderwerpen waren vaak prostitutie, misdaad en dronklieden waardoor de muziek vooral in armoedige kroegen werd gezongen. Pas rond 1900 werd de muziek als ‘respectabel’ beschouwd en kregen ook intellectuelen aandacht voor de muziek. Steeds meer werd de muziek opgeschreven en ontstonden er professionele Fado-zangers. Fado veranderde van kroegenmuziek naar een volkszang.
Het Fado museum
Wil je wat meer te weten komen over Fado in Lissabon? Dan is het leuk om een bezoekje te brengen aan Museu do Fado. Een kaartje kost 5 euro (voor jongeren 2.50), waarvoor je een audiogids en een schattig museum voor terug krijgt. Hier hangt ook het bekende schilderij ‘O Fado‘ geschilderd door de Portugese schilder José Vital Branco Malhoa. Door de audiogids krijg je verschillende muziek fragmenten te horen en leer je alles over de geschiedenis van Fado. Een echte aanrader!
Avondeten in een Fado restaurants
Als je een bezoek wil brengen aan een fado restaurant, dan zit je in Lissabon wel goed. Online worden verscheidene begeleide wandelingen door Alfama aangeboden inclusief een bezoek aan een Fado restaurant. Dit is leuk, maar wel een stuk duurder dan als je zelf je weg zoekt. Als je naar een bekender Fado restaurant wil moet je wellicht van te voren reserveren. Echter, vele onbekende (maar wel goede!) restaurants zijn te vinden in de wijk Alfama, en reserveren is dan écht niet nodig! Slenter dus gewoon lekker door de straten en laat je verassen.
Een laatste tip voor als je gaat dineren in een Fado restaurants: het is de bedoeling dat je stil bent tijdens het optreden. Fado is intieme muziek en moet met respect worden behandeld. Je gaat naar een optreden en je moet de muziek dus zeker niet zien als achtergrond muziek. Wees dus respectvol!
Meer weten over must do’s in Lissabon?
- Dit zijn al mijn hoogtepunten van Lissabon!
- Kan jij (ook) niet kiezen tussen een stedentrip tussen Porto en Lissabon? Doe lekker beide en neem de trein van Lissabon naar Porto.
- Overnacht in het gezelligste hostel van Lissabon: Home lisbon Hostel